นิราศพระประธม เป็นผลงานกวีนิพนธ์แบบกลอนประพันธ์โดยสุนทรภู่ สันนิษฐานว่าประพันธ์ในสมัยรัชกาลที่ 3 หลังจากลาสิกขาบทแล้วและอยู่ในพระอุปถัมภ์ของสมเด็จเจ้าฟ้าจุฑามณี กรมขุนอิศเรศรังสรรค์ สุนทรภู่น่าจะเดินทางในช่วงฤดูหนาว ปี พ.ศ. 2385 ด้วยปรากฏในบทนิราศว่าเดินทางไปโดยการพายเรือ ซึ่งควรต้องไปในฤดูน้ำขึ้น

คำกล่าว

แก้ไข
ถวิลวันจันทร์ทิวาขึ้นห้าค่ำ

ลงนาวาคลาเคลื่อนออกเลื่อนลำ

น้ำค้างย้อยพรอยพรมเป็นลมว่าว

มาลับเหมือนเดือนดับพยับโพยม

โอ้หน้าหนาวคราวนี้เป็นที่สุด

พี่เห็นนางห่างเหยังเรรวน


ที่ปลูกรักจักได้ชื่นทุกคืนค่ำ 

ที่ชื่นเชยเคยรักเหมือนหลักประโคน

ยังเหลือแต่แม่ศรีสาครอยู่

จะเชิญเจ้าเท่าไรก็ไม่ลง

วัดระฆังตั้งแต่เสร็จสำเร็จศพ 

โอ้แลเหลียวเปลี่ยวใจกระไรเลย

จนนาวาคลาคล่องเข้าคลองกว้าง

ตลาดแพแลตลอดเขาทอดพวน

ทุกเรือนแพแลลับระงับเงียบ

ในอากาศกลาดเกลื่อนด้วยเดือนดาว

โอ้บางกอกกอกเลือดให้เหือดโรค

แม้นได้แก้วแววตามายาใจ

แหล่งข้อมูลอื่น

แก้ไข

บทประพันธ์

วิกิพีเดีย มีบทความเกี่ยวกับ